USAAF Fighters in the Philippine Campaign 1944-1945 vaega 2
Meafaigaluega militeli

USAAF Fighters in the Philippine Campaign 1944-1945 vaega 2

O se taua tele i luga o le ea i Leyte i le aso 7 o Tesema, i le taimi o le tulaueleele o Amerika i Ormoc Bay ma le taumafaiga tutusa a Iapani e aumai se isi au malaga iina, na vaivai ai mo sina taimi le vaalele a le vaega mulimuli. O le 15-malosi o Ormoc na solomuli i atumauga i matu o le motu, ae o loʻo avea pea ma se taufaamatau moni. I le taeao o Tesema 000, na fasiotia ai le au leoleo e toʻalua o le 8th FG, na osofaʻia e se leoleo Iapani.

E lua aso mulimuli ane, i le aso 10 o Tesema, na toe faia ai e le 348th FG (lea, e le masani ai mo vaega tau Amerika, e fa ni au e faʻapolopolo nai lo le tolu) na toe faia se taʻaloga, lipotia 11 fana i lalo e aunoa ma se toilalo. I le taimi o leoleoga i le ao i luga o le alalaupapa i Ormoc Bay, na taofia ai e pailate o lenei iunite le lima Ki-61 Tony fusu ma le tasi A6M Zeke, faapea foi ma le fa Ki-21 Sally pomu ma le Ki-46 Dinah pomu suʻesuʻe. O Lieutenant James Curran na fa'atonuina se 'au e fa Thunderbolts na fetaui ma se pea Ki-61s. I le vaai atu i le fili, sa taumafai le au pailate Iapani e o ese - o le mea e leaga ai i lalo, lea, i le tulaga o se feiloaiga ma le P-47, lea ei ai se saoasaoa tele maulu, e leai se avanoa e manuia ai. Na toe manatua e Curran: “Na ou sasaina se lua sekone. O le pusa afi mai a'u fana masini na saeia ai le afi mai lona faavae, ma vavae ese atoa mai le isi vaega o le vaalele.

O lenei faʻateleina gaioiga a le Iapani Air Force na fesoʻotaʻi ma se taumafaiga e auina atu se isi faʻataʻitaʻiga i Leyte, ua filifilia TA-9, lea na tuua Manila i le aoauli o le aso lava lea. E aofia ai va’a uta Mino Maru, Sorachi Maru ma Tasmania Maru fa’atasi ai ma fitafita e 4000, mea’ai ma pulufana, fa’apea fo’i ma va’a tulaueleele o le T.140 ma le T.159 o lo’o i ai tane opeopea ma le 400 o le marini i luga o le va’a. Sa latou o faatasi ma le au faʻaumatia Yuzuki, Uzuki ma Kiri, faʻapea foʻi ma tagata tulimanu Ch-17 ma Ch-37.

Na faʻatonuina le taʻitaʻi o le 'au e oʻo atu i Palompon, i matu o Ormoc. Ina ua oo i le taeao o Tesema 11, o le vaa ma le au tau o le vaatau na tetee atu i le osofaʻiga a le Corsair, o ia, na puʻeina e le lototoa, na filifili e talepe i Ormoc Bay - lea na tulaʻi ai Amerika i le fa aso talu ai!

I le taimi nei, na ulufale atu ai le Uila i le taua. O Lieutenant John Purdy o le 475th FG na alu i le pulega a P-38 e fa e ufiufi se vaʻa lele a le PBY Catalina o loʻo faʻatautaia se sailiga i luga o le Sami Visayas (o se vai itiiti o loʻo i le ogatotonu o Filipaina, i le va o motu. o Masbate i matu, Leyte i sasae, Cebu ma Negros i saute ma Panay i sisifo). I luga o le ala, na latou fetaui ai ma se taʻavale TA-9. Na faatonuina e Purdy le auvaa a Catalina e lalafi i ao ma agai atu i le au Iapani o loo taamilo i luga o le au malaga:

A o ou latalata atu, sa ou matauina le toʻatele o tagata fusu a Iapani. Ou te faʻatatau e iai le 20 i le 30 o latou, o loʻo i ai i maualuga eseese, mai le 500 i le 7000 futu. Masalo na matauina i matou e a latou pailate, ae - o le mea e ese ai - e leʻi ano mai ia i matou, na o sina faʻaopoopoina o latou tulaga. E lē taumatea na tofia i latou i le puipuia o le solo i so o se tau. Sa latou le mananao e oo i se taua ma ni vaalele se fa. Ou te mautinoa na latou faia i matou o se maunu e faʻafefe ai i latou mai vaʻa. Na latou mulimuli i le osofaʻiga a le au pomu - e le mafai e le au tau ona faʻaleagaina le koluma.

Ina ua matou oo i le 22 futu [000 6700 mita], sa ou tilotilo solo. Sa leai se mea masalosalo i le fogafale i luga. I lalo ifo, na ou vaaia ai se vaega o fitafita Iapani. Na ou nofouta i le le paleni o le malosi - o le a ou le auai i le 20-30 fitafita - ae na ou manatu e mafai ona matou faia ma le saogalemu se osofaʻiga vave i luga o latou pito i luga. Afai e vevela, e mafai lava ona matou taufetuli i le fale - o le osofaʻiga o le eletise na matou maua ai le saoasaoa tele matou te o ese ai mai ia i latou. Sa ou faamautinoa ua malamalama tagata uma i le mea ou te manao e fai. Sa tatau ona matou pipii faatasi ma fai se tulaga ina ia uma le osofaiga e mafai ona faaauau pea ona matou felelei saʻo i le faavae.

Sa ou fai atu i au pailate e piki se taulaiga ma maulu pe a uma le osofaiga ma faatasi ma isi i le isi itu o le faatulagaga a Iapani. Sa ou toe siaki le vaega o siomia ai i matou ina ia mautinoa ua matou saogalemu, ma amata loa ona matou o ifo i lalo. Matou te tulimataʻia i latou o loʻo i luga. Sa amata ona latou alo ese mai taavale solofanua, ma taufetuli i itu uma; e leai se tasi o i laua na taumafai e tau.

Sa ou lavea le siusiu o Oscar ma fana puupuu. Na ia fa'aoso i le itu taumatau, tutu le sikaleti, fa'asa'o lana malaga mo sina taimi, ona tamo'e lea i lalo ma le afa paelo. Na ou lipotia mulimuli ane o se mea leaga. Toeitiiti lava o le taimi lava lena, sa ou vaaia ai se isi Oscar i ou luma. Faatasi ai ma le 80 tikeri, na ou fanaina i le 200 iata a o liliu i luga o lona tumutumu ma liliu i se maulu tifato. Na ou vaʻaia le tele o osofaʻiga. Sa ou mulimuli ia te ia i lalo. Na pau i le sami i ni nai maila mai le motu o Bantayan.

I se taimi ua mavae sa matou matauina ai o pailate Iapani sa matou tau ua faasolo ina tau leai se poto masani. Sa matou talanoaina lenei mea i la matou vaega. Sa ou lagonaina o i latou na matou osofaia i lena aso o nisi ia e lei tele se poto masani na ou feiloai i ai. Ina ua matou pasia a latou faatulagaga, sa ou iloa ai ua matou matua saogalemu lava i la latou vaega. Sa ou tilotilo i le lagi e vaai pe o ola uma a matou P-38. Na amata ona matou savavali i liʻo, maua le maualuga ma mataʻituina pea le avanoa o loʻo siomia ai i matou. Ina ua ou lagona ua matou pulea mea uma, sa ou faatonuina i luga o le leitio: "Tatou toe fai!"

O le taimi lona lua na ou taulai atu ai i ni Oscars se lua. Na oso le ta'ita'i'au i le itu a'o le'i i ai o ia i le va o le afi, o lea na ou maua atu ai lana apaau. Na ou tapuni i le 50 iata ma fana puupuu i le 10 tikeri. E le gata i lea, o le taimi lenei na ou vaaia ai le tele o faʻailoga. Sa ou mulimuli ia Oscar i lalo o le mauga seia oo ina pa'u pe tusa ma le lima maila i matu sasae o Bantayan.

E mafai ona matou faaumatia i latou mo se taimi umi, ae na amata ona ou fefe neʻi le lava a matou suauu. Sa ou filifili ua oo i le taimi e toe foi ai i le nofoaga autu. Sa matou fanaina i lalo le toalima; Sa ou molimauina le pauu auaua'i i le sami. E leai se tasi o i matou na lavea. Ou te manatu e leai se isi na fanaina i matou.

I le laasaga muamua o la matou faigamalaga, o lona uiga, seia ou toe faafoi le ABY, sa matou felelei i luga o le suauu mai tane fafo. I le vaʻaia o le fili, na matou lafoina o ia i tua ma sui i tane autu mo le umi o le taua. Ina ua uma le taua, na amata ona matou utuina mai tane i le pito i fafo o apaau, lea sa tatau ona lava mo i matou mo le malaga atoa toe foi mai. O le mea na totoe i totonu o tane autu e faʻaaogaina e fai ma faʻaagaga.

A o matou toe foi atu i tua, sa faafuasei ona ou vaaia o fua o loo faailoa mai ai o a’u tane tane i fafo o apaau ua gaogao. Sa i ai sou faafitauli matuia. Na ou valaau i ou tagata faigaluega i luga o le leitio. Na taʻu atu e tagata uma o loʻo lelei i latou. Sa ou manatua ina ua maua le matou P-38L-5, sa lipotia mai e pailate se liki suauu mai tane pito i fafo. Na mitiia i fafo e ala i se pu laititi na faʻaaogaina e faʻafetaui ai le mamafa i totonu o le tane pe a gaogao. O lenei mea na tupu ina ua oso le ea i luga o le apaau na mafua ai le mamafa e miti ai le suauu mai le tane. O le mea lena sa tatau ona tupu ia te aʻu - o le suauu mai vaega pito i fafo o apaʻau na alu "faaili". Sa ia te a'u le manatu o le a ou oo atu i le pito i lalo e faaaoga ai se faiga tau suauu, ae i le ala sa matou tautevateva ai i luma o se afa ma sa tatau ona aloese mai ai.

E leai se filifiliga, lutena. Na filifilia e Purdy se oneone mai le talafatai o Cabugan Grande Island ma taunuu i vai papaʻu. I ni nai minute mulimuli ane, na o mai ai tagata o le atunuu, ma ave o ia i lo latou paopao i le nuu lata ane ma fafagaina o ia i meaai a le tupu. E oo ane i le taimi na uma ai lana faigaʻai, o loo faatalitali mai se vaa lele mo ia i le matafaga o le motu, ma sa ia toe foi i le nofoaga. O tama fusu e to’alua na ia fanaina i lea aso, o lona fa ma le lima o lona manumalo. E oo atu i le faaiuga o le aso, ua lipotia mai e le 475th FG isi manumalo e lua mo le aofaʻi e fitu.

O pailate o le 49th FG na faia ni pa'u e fa (na o le au fusu), lea na latou totogiina ma le tele o lagona. I le taeao, o se vaega o P-38 e fa na fefaʻatauaʻi ma le au tau o loʻo puipuia le faʻaupuga. Na maua e Kapeteni Robert Aschenbrener se Ki-44 Tojo lea na pa ina ua lavea. O fasi uamea na tu'itu'i ile vaalele 2/l. O Harold Strom o le sui o Aschenbrener. Na mu le afi taumatau. Na sauni Strom e parachute ae faafuasei ona pe le afi, ma mafai ai e le Uila na faaleagaina ona oo atu i le Malae Vaalele i Tacloban.

Faaopoopo i ai se faamatalaga