O le lima agavale e le o se fa'ama'i
Meafaigaluega militeli

O le lima agavale e le o se fa'ama'i

O le tele o matua e vaʻavaʻai ma le faʻaeteete a latou fanau i laʻasaga uma o lo latou atinaʻe, ma vaʻavaʻai mo ni "mea e ese mai le masani" ma eseese "mea sese", latou te taumafai e faasaʻo ma "faʻasaʻo" i se taimi vave e mafai ai. O se tasi o fa'ailoga o lo'o fa'aauau pea ona avea ma popolega tele o le lima agavale, lea ua tupu a'e i le tele o seneturi i tala fa'asolopito ma manatu sese. E taua tele le popole ma le aʻoaʻoina o se tamaititi e faʻaaoga lona lima taumatau i soʻo se tau? Ae aisea foi ua soona popole ai i le lima taumatau?

E oo lava i aso anamua, o le lima agavale sa faatusalia i le malosi uiga ese ma le malosi faaletagata. O ata anamua po o ata vali e masani ona faʻaalia ai atua lima agavale, tagata popoto, fomaʻi ma tagata vavalo o loʻo uuina totema, tusi poʻo faʻailoga o le mana i o latou lima agavale. Ae i le isi itu, o le faa-Kerisiano, sa vaai i le itu tauagavale o le nofoa o mea leaga uma ma faiga piʻopiʻo, ma faailoa mai ai i ʻau a Satani. O le mea lea na manatu ai tagata lima agavale e uiga ese, maualalo ma masalosalo, ma o lo latou i ai i totonu o le "masani" e tatau ona aumaia ai le manuia. O le lima agavale na iloa e le gata o le leai o se agaga, ae faʻapea foʻi ma le tino - o le faʻaaogaina o le lima agavale e tutusa ma le le mautonu ma le le atoatoa.

"Tamatau" ma le "agavale" e le o lona uiga "lelei" ma le "leaga"

O loo i ai pea uiga o nei talitonuga sese i le gagana: "taumatau" e mamalu, faamaoni, ma e tatau ona viia, ae o le "agavale" o se faaupuga e matua taufaaleaga. Lafoga, pepa tu'u, tu ma le vae agavale po'o le lua lima agavale, o nisi ia o upu e fa'aleaga ai tagata agavale. E le o se mea e ofo ai mo le tele o seneturi, o matua, faiaoga ma faiaoga ma le lotomaaa ma le le alofa na tuleia tamaiti lima tauagavale i luga o lenei itulau "saʻo". O le ese'esega e fa'atupu ai pea le popole ma masalosaloga i fa'aletonu o le atina'e natia, faigata a'oa'oga ma fa'afitauli o le mafaufau. I le taimi nei, o le lima agavale o se tasi lea o faʻamaoniga o le faʻapitoa, poʻo le suiga, o se faʻagasologa masani o le atinaʻeina lea e atiina ae ai e le tamaititi le lelei o lenei itu o le tino: lima, mata, taliga ma vae. .

Mea lilo o Lateralization

O le isi itulagi o le faiʻai e nafa ma se itu patino o le tino, o le mafuaʻaga lea e masani ona taʻua ai le lateralization o le "asymmetry aoga." O le itu taumatau, lea e nafa ma le itu agavale o le tino, e pulea ai le va'aiga fa'apitonu'u, tomai fa'amusika ma faatufugaga, fa'apea fo'i le fatufatua'i ma lagona. O le itu tauagavale, lea e nafa ma le taumatau, e nafa ma le tautala, faitau ma le tusitusi, faʻapea foʻi ma le tomai e mafaufau lelei ai.

O le faʻavae o le faʻamaopoopoina o le vaʻaia-faʻalogo saʻo o le gaosiga lea o le mea e taʻua o le lima-mata, o lona uiga, o le tofiaina o le lima pule ina ia i ai i le itu lava e tasi o le tino ma le mata pule. O sea tulaga tutusa, e tusa lava pe agavale pe taumatau, e mautinoa lava e faigofie ai i le tamaititi ona faia ni gaioiga faʻatusa, ma mulimuli ane faitau ma tusitusi. O le mea lea, afai tatou te matauina o loʻo faʻaaogaina e le tamaititi le itu agavale o le tino - o loʻo uuina se sipuni poʻo se penivali i lona lima agavale, kiki le polo i lona vae agavale, talotalo faʻafeiloaʻi i lona lima agavale, poʻo le tilotilo i le pu o lona agavale. mata - aua le taumafai e faʻamalosi o ia, faʻasese ia te ia "Mo ia, e sili atu pe a galue o ia o le tele o sosaiete." E leai se mea e sili atu ona sese!

O tagata atamamai lima agavale

O tamaiti lima agavale, fa'atasi ai ma toniga laterality, e le gata e le itiiti ifo i a latou tupulaga lima taumatau, ae e masani ona fa'aeaina i tomai fa'apitoa. Alan Serleman, polofesa o mafaufauga i le Iunivesite o St. Lawrence, na faia se suʻesuʻega tele i le 2003 na faʻataʻitaʻiina ai le sili atu i le 1.200 tagata i le IQ i luga atu o le 140 ma iloa ai e sili atu le tele o lima agavale nai lo lima taumatau. Ua lava le taʻua o toega o isi, o Albert Einstein, Isaac Newton, Charles Darwin ma Leonardo da Vinci. Ua i ai se tasi na sau ma le manatu o le suia faamalosi o le peni mai le lima agavale i le taumatau?

Fa'aliliuga lima agavale sese

O le faʻateleina o le faʻamalosia o se tamaititi agavale e faʻaaoga lona lima taumatau o le a le gata ina oʻo atu ai i le atuatuvale mo ia, ae mafai foi ona i ai se aafiaga le lelei i le aʻoaʻoina o le faitau, tusitusi, ma le faʻaogaina o faʻamatalaga. E tusa ai ma suʻesuʻega lata mai a le au saienitisi Peretania i le Iunivesite o Lonetona Kolisi, e matua manino lava o le toe faʻaleleia mai le lima agavale e le faʻapea o le gaioiga o le faiʻai o le a suia mai le tasi hemisphere i le isi. Ae o lesi foi itu! O se taunuuga o lenei suiga faʻapitoa, o le faiʻai e pulea faʻagasologa filifilia, e faʻaaoga ai itu uma e lua mo lenei mea, lea e faʻalavelave ai lana galuega ma iai faʻafitauli i le pulea lelei o le tino. O lenei tulaga e mafai ona taʻitaʻia ai e le gata i faʻafitauli i le faʻamaopoopoina o lima-mata, ae faʻapea foʻi ma faigata aʻoaʻoga. O le mea lea, o le sili atu le faʻaeteete e tatau ona faʻalatalata atu i le "aʻoaʻoga a le lima taumatau."

Fa'ata fa'ata o le lalolagi mo tagata agavale

Afai o la tatou tama o le lima agavale, e sili atu le taulaʻi atu i le faʻamautinoaina o loʻo tupu lelei o ia e ala i le faʻamautinoa o loʻo ia faʻaoga lona lima agavale. O lo'o i luga o le maketi i le taimi nei mea'ai fa'apitoa fa'atusa, fa'apea fo'i pule, seleulu, penivali ma penitala, ma peni vaipuna lima agavale. Sei o tatou manatua o se tamaititi e faʻaaogaina lona lima agavale e galue i le lalolagi e pei o se "faʻata ata". O le mea lea, o se lamepa e faʻamalamalamaina se kesi mo le faia o meaaoga e tatau ona tuʻu i le itu taumatau, ma luga o le agavale agavale poʻo se laulau faʻaopoopo, koneteina mo tusi poʻo se fata mo tusi aoga. Afai tatou te mananaʻo e faʻafaigofie ona aʻoaʻo se tamaititi e tusitusi i tamaiti lima taumatau, seʻi o tatou faʻataʻitaʻi foi ma ia i luga o le faasologa tusi lauiloa a Marta Bogdanovich "The Left Hand Draws and Writes", faʻafetai lea o le a tatou faʻaleleia ai tomai tau afi lima agavale. ma le faamaopoopoina o lima-mata. I laʻasaga mulimuli o le aʻoga a le tamaititi, e aoga le teu faʻafaigaluega i se ergonomic agavale-lima keyboard ma isumu. A uma mea uma, na fausia e Bill Gates ma Steve Jobs o latou malo faatekinolosi i o latou lima agavale!

Faaopoopo i ai se faamatalaga