O manatu mai le pito. I totonu o le faleoloa o le faasaienisi
o tekinolosi

O manatu mai le pito. I totonu o le faleoloa o le faasaienisi

E lua auala e malamalama ai le faasaienisi tuaoi. Muamua, e pei o le saienisi lelei, ae i fafo atu o le autu ma le paradigm. Lona lua, pei o manatu uma ma manatu e itiiti le tutusa ma le faasaienisi.

O le a'oa'oga Big Bang sa iai fo'i i le matā'upu o fa'asaienisi laiti. O ia o le tagata muamua na tautala i ana upu i le 40s. Fred Hoyle, o le na faavaeina le talitonuga o le evolusione fetu. Na ia faia lenei mea i se faasalalauga i le leitio (1), ae o se tauemuga, ma le faamoemoe e tauemu i le manatu atoa. Ma o lenei na fanau mai ina ua maua o galaxies "sosola" mai le tasi ma le isi. O lenei mea na taʻitaʻia ai le au suʻesuʻe i le manatu afai o loʻo faʻalauteleina le atulaulau, ona i ai lea o se taimi e tatau ona amata. O lenei talitonuga na fausia ai le faavae o le aʻoaʻoga Big Bang e le mafai ona faʻafitia. O le faʻalauteleina o masini, i le isi itu, o loʻo faʻamatalaina e le isi, e le o finauina foi e le tele o saienitisi. manatu o le tamaoaiga. I le Oxford Dictionary of Astronomy e mafai ona tatou faitau ai e faapea o le Big Bang Theory e faapea: “O le aʻoaʻoga e sili ona taliaina e le toʻatele e faamatala ai le amataga ma le evolusione o le vateatea. E tusa ai ma le manatu o le Big Bang, o le atulaulau, lea na aliaʻe mai se tulaga e tasi (o se tulaga muamua o le maualuga o le vevela ma le mafiafia), e faʻalauteleina mai i lenei tulaga."

Fa'asaga i le "fa'asaienisi fa'aesea"

Ae peitai, e le o tagata uma, e oo lava i le sosaiete faasaienisi, ua faamalieina i lenei tulaga o mataupu. I se tusi na sainia i ni nai tausaga talu ai e sili atu nai lo le XNUMX saienitisi mai le lalolagi atoa, e aofia ai Polani, matou te faitau, aemaise lava, o le "Big Bang e faavae" i luga o se numera tuputupu aʻe o faʻalapotopotoga faʻapitoa: cosmological inflation, non - mea polar. (mea pogisa) ma le malosi pogisa. (…) O feteʻenaʻiga i le va o faʻamatalaga ma valoʻaga o le Big Bang theory e foia e ala i le faʻaopoopoina o ia vaega. Meaola e le mafai pe le'i matauina. … I soo se isi lava lala o le faasaienisi, o le manaomia faifaipea mo ia mea faitino o le a le itiiti ifo i le tulai mai o ni fesili ogaoga e uiga i le aoga o le talitonuga autu - pe afai e le manuia lena talitonuga ona o lona le atoatoa. »

“O lenei aʻoaʻoga,” o le tusi lea a saienitisi, “e manaʻomia ai le solia o ni tulafono faavae se lua o le fisiki: o le mataupu faavae o le faasaoina o le malosi ma le faasaoina o le numera baryon (e taʻu mai ai e tutusa le aofaʻi o mataupu ma antimatter e aofia ai le malosi). “

Fa'ai'uga? “(…) O le Big Bang theory e le na o le pau lea o le faavae e maua mo le faamatalaina o le talafaasolopito o le atulaulau. E iai fo'i isi fa'amatalaga mo fa'alavelave fa'avae i le vanimonimo., e aofia ai: le tele o elemene malamalama, le faʻavaeina o fausaga tetele, faʻamatalaga faʻasalalauga i tua, ma le fesoʻotaʻiga Hubble. Seia oo mai i aso nei, o ia mataupu ma isi fofo e le mafai ona talanoaina saoloto ma tofotofoina. O le felafolafoaiga o manatu o le mea sili lea e le maua i konafesi tetele. … Ua atagia mai ai le tuputupu a'e o talitonuga faasoesa, e ese mai i le agaga o suesuega faasaienitisi saoloto. E le mafai ona avea lenei mea ma se tulaga maloloina."

Masalo o aʻoaʻoga e mafua ai le masalosalo i le Big Bang, e ui lava na faʻasalalau i le sone lautele, e tatau, mo mafuaaga faʻasaienisi ogaoga, ona puipuia mai le "faʻasaienisi faʻasaienisi."

O mea na salu e foma'i i lalo o le fala

O aʻoaʻoga uma o le vanimonimo e faʻasaʻo ai le Big Bang e masani lava ona faʻaumatia le faʻafitauli faigata o le malosi o le pogisa, faʻaliliu mea tumau e pei o le saoasaoa o le malamalama ma le taimi i ni fesuiaiga, ma saili e tuʻufaʻatasia fegalegaleaiga o le taimi ma le avanoa. O se faʻataʻitaʻiga masani o tausaga talu ai o se talosaga a fomaʻi mai Taiwan. I la latou faʻataʻitaʻiga, e fai lava si faʻalavelave mai le manatu o le tele o tagata suʻesuʻe. mou atu le malosi pogisa. O le mea lea, o le mea e leaga ai, e tatau i se tasi ona manatu o le Atulaulau e leai se amataga poʻo se gataaga. O le tusitala taʻitaʻi o lenei faʻataʻitaʻiga, Wun-Ji Szu o le National Taiwan University, o loʻo faʻamatalaina le taimi ma le avanoa e le o tuʻueseese ae o ni elemene vavalalata vavalalata e mafai ona fesuiaʻi le tasi ma le isi. E le tumau le saoasaoa o le malamalama po o le kalave i lenei faʻataʻitaʻiga, ae o mea ia i le suiga o le taimi ma le mamafa i le tele ma le vateatea aʻo faʻalauteleina le atulaulau.

O le talitonuga a Shu e mafai ona taʻua o se mafaufauga, ae o le faʻataʻitaʻiga o se atulaulau faʻalauteleina ma le tele o le malosi pogisa e mafua ai ona faʻalauteleina e faʻatupuina ai faafitauli ogaoga. O nisi e matauina faatasi ai ma le fesoasoani a lenei manatu, saienitisi "suia i lalo o le kapeta" le tulafono faaletino o le faasaoina o le malosi. O le manatu Taiwanese e le solia ai mataupu faavae o le faʻasaoina o le malosi, ae o loʻo i ai se faʻafitauli i le microwave background radiation, lea e manatu o se toega o le Big Bang.

I le tausaga na teʻa nei, na lauiloa ai le tautalaga a fomaʻi e toʻalua mai Aikupito ma Kanata, ma e faʻavae i luga o faʻatusatusaga fou, na latou atiina ae ai se isi manatu sili ona manaia. E tusa ai ma i latou Sa i ai pea le atulaulau - E leai se Big Bang. Fa'avae i le quantum physics, o lenei a'oa'oga e foliga mai e sili atu ona manaia ona e fo'ia ai le fa'afitauli o le mea pogisa ma le malosi pogisa i se taimi e tasi.

2. Va'aiga va'aia o se sua fa'afuainumera

Ahmed Farag Ali mai Zewail City of Science and Technology ma Saurya Das mai le Iunivesite o Lethbridge na faʻataʻitaʻiina. tu'ufa'atasia fa'ainisinia quantum ma feso'ota'iga lautele. Na latou faʻaaogaina se faʻatusatusaga na faia e Prof. Amal Kumar Raychaudhuri o le Iunivesite o Calcutta, lea e mafai ai ona vaʻai le atinaʻeina o mea faʻapitoa i le fesoʻotaʻiga lautele. Ae ui i lea, ina ua mavae ni nai faasa'oga, na latou matauina o le mea moni o loo faamatalaina ai se "suavai", e aofia ai ni vaega laiti e le mafaitaulia, lea, e pei ona i ai, e faatumulia ai le avanoa atoa. Mo se taimi umi, o taumafaiga e foia le faafitauli o le kalave e taʻitaʻia ai i tatou i le manatu gravitons o vaega ia e fa'atupuina ai le fegalegaleaiga. E tusa ai ma le tala a Das ma Ali, o vaega ia e mafai ona fausia ai lenei quantum "suavai" (2). Faatasi ai ma le fesoasoani a la latou faʻatusatusaga, na suʻesuʻeina ai e le physicists le ala o le "suavai" i le taimi ua tuanaʻi ma na iloa ai e leai se mea faʻapitoa na faʻalavelave mo le fisiki 13,8 miliona tausaga talu ai, ae. E foliga mai e iai le atulaulau e faavavau. I le taimi ua tuanaʻi, sa ioeina e laʻititi, ae e leʻi faʻapipiʻiina lava i le mea na fuafuaina muamua i le vateatea..

O le faʻataʻitaʻiga fou e mafai foi ona faʻamatalaina le i ai o le malosi pogisa, lea e faʻamoemoe e faʻamalosia ai le faʻalauteleina o le atulaulau e ala i le fatuina o le le lelei o le malosi i totonu. O iinei, o le "suavai" lava ia e fatuina ai se malosi itiiti e faʻalauteleina ai le avanoa, faʻasaga i fafo, i le atulaulau. Ma e le o le iuga lea, ona o le fuafuaina o le mamafa o le kalavi i lenei faʻataʻitaʻiga na mafai ai ona matou faʻamatalaina se isi mealilo - mea pogisa - lea e tatau ona i ai se aafiaga faʻakalave i luga o le atulaulau atoa, aʻo tumau pea le le vaaia. I se faaupuga faigofie, o le "quantum liquid" lava ia o se mea pogisa.

3. Ata o fa'avevela fa'amalama o le lagi mai le WMAP

E tele a matou faʻataʻitaʻiga

I le afa lona lua o le sefulu tausaga talu ai, na taʻua ai e le faifilosofia o Michal Tempczyk ma le inoino e faapea. "O le faʻamatalaga faʻapitoa o aʻoaʻoga o le cosmological e seasea, latou te vavalo ni nai mea moni ma e faʻavae i luga o se vaega itiiti o faʻamatalaga mataʻituina.". O faʻataʻitaʻiga taʻitasi taʻitasi e tutusa lelei, o lona uiga e faʻavae i luga o faʻamaumauga tutusa. O le fa'ata'ita'iga e tatau ona fa'atatau. Ua sili atu nei a matou faʻamatalaga mataʻituina nai lo le masani ai, ae leʻi faʻateleina faʻamatalaga faʻamatalaga o le vanimonimo - iinei e mafai ona matou taʻua faʻamaumauga mai le satelite WMAP (3) ma le satelite Planck (4).

Howard Robertson ma Geoffrey Walker na tutoʻatasi metric mo se atulaulau lautele. Fofo i le Friedmann equation, faʻatasi ai ma le Robertson-Walker metric, fausia le mea e taʻua o le FLRW Model (Friedmann-Lemaître-Robertson-Walker metric). Faʻaleleia i le taimi ma faʻaopoopoina, o loʻo i ai le tulaga o se faʻataʻitaʻiga masani o le cosmology. O lenei faʻataʻitaʻiga na sili ona lelei i faʻamatalaga faʻamaonia mulimuli ane.

Ioe, e tele isi faʻataʻitaʻiga ua faia. Na faia i le 30s Arthur Milne's cosmological faʻataʻitaʻiga, e fa'avae i lana a'oa'oga kinematic o relativity. Sa tatau ona tauva ma le talitonuga lautele a Einstein o le relativity ma relativistic cosmology, ae o valoaga a Milne na iu ina faaitiitia i se tasi o fofo o Einstein's field equations (EFE).

4 Planck Space Telescope

I le taimi nei foi, o Richard Tolman, o le na faavaeina le thermodynamics relativistic, na ia tuuina atu lana faataitaiga o le atulaulau - mulimuli ane o lana auala na lautele ma le mea ua taʻua. LTB fa'ata'ita'iga (Lemaitre-Tolman-Bondi). O se faʻataʻitaʻiga e le tutusa ma se numera tele o tikeri o le saʻolotoga ma o le mea lea e maualalo ai le simmetry.

Malosi le tauvaga mo le FLRW faʻataʻitaʻiga, ma o le taimi nei mo lona faʻalauteleina, ZhKM fa'ata'ita'iga, lea e aofia ai foi le lambda, le mea e taʻua o le cosmological tumau e nafa ma le faʻavaveina o le faʻalauteleina o le atulaulau ma mo mea malulu malulu. O se ituaiga o mea e le o ni Newtonian cosmology ua taofia ona o le le mafai ona feagai ma le mauaina o le cosmic background radiation (CBR) ma quasars. O le tula'i mai o mea mai le leai, na fa'atū mai e lenei fa'ata'ita'iga, sa fa'afeagai fo'i, e ui lava sa i ai se fa'amaoniaga fa'atatau i le matematika.

Masalo o le faʻataʻitaʻiga sili ona lauiloa o le quantum cosmology Hawking ma Hartle's Infinite Universe Model. E aofia ai le togafitia o le vanimonimo atoa o se mea e mafai ona faamatalaina e se galuega galu. Faatasi ai ma le tuputupu ae manatu superstring na taumafai e fausia se faʻataʻitaʻiga o le vateatea i luga o lona faʻavae. O faʻataʻitaʻiga sili ona taʻutaʻua na faʻavae i luga o se faʻamatalaga lautele o le aʻoaʻoga manoa, o le mea e taʻua O'u talitonuga. Mo se faʻataʻitaʻiga, e mafai ona e sui faʻataʻitaʻiga Randall-Sandrum.

5. Vaaiga eseese

felanulanua'i

O le isi faʻataʻitaʻiga i se faasologa umi o aʻoaʻoga tuaoi o le manatu o le Multiverse (5), e faʻavae i luga o le faʻalavelave o bran-universes. Fai mai o lenei fetoaiga e mafua ai se pa ma le suiga o le malosi o le pa i le vevela vevela. O le faʻaofiina o le malosi pogisa i lenei faʻataʻitaʻiga, lea na faʻaaogaina foi mo sina taimi i le talitonuga o le tau o le tau, na mafai ai ona fausia se faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga (6), o manatu o ia, mo se faʻataʻitaʻiga, i le tulaga o se universe pulsating, sa teena pea lava pea muamua.

6. Va'aiga va'aiga o le va'aiga fa'ata'amilosaga fa'ata'amilosaga

O tusitala o lenei aʻoaʻoga, e taʻua foi o le faʻataʻitaʻiga afi afi poʻo le faʻataʻitaʻiga expirotic (mai le Eleni ekpyrosis - "afi o le lalolagi"), poʻo le Theory of the Great Crash, o saienitisi mai iunivesite o Cambridge ma Princeton - Paul Steinhardt ma Neil Turok. E tusa ai ma latou, i le amataga avanoa o se nofoaga gaogao ma malulu. Sa leai se taimi, leai se malosi, po o le a lava. Na'o le feto'aiga o atulaulau mafolafola se lua i tafatafa o le tasi ma le isi na amataina ai le "afi tele". O le malosi na aliaʻe mai na mafua ai le Big Bang. O tusitala o lenei aʻoaʻoga o loʻo faʻamatalaina foi le faʻalauteleina o le atulaulau i le taimi nei. O le talitonuga o le Great Crash o loʻo fautua mai ai o le atulaulau o loʻo nofo aitalafu i lona tulaga i le taimi nei i le fetaui o le mea e taʻua o loʻo i ai, ma le isi, ma le suiga o le malosi o le faʻalavelave i mea. O se taunuuga o le fetoaiga o se lua tuaoi ma tatou na faia ai le mataupu na tatou iloa ma amata ona faalautele atu lo tatou Atulaulau.. Masalo o le taamilosaga o ia fetoaiga e le gata.

O le talitonuga o le Great Crash ua faʻamaonia e se vaega o tagata suʻesuʻe taʻutaʻua, e aofia ai Stephen Hawking ma Jim Peebles, o se tasi na mauaina le CMB. O faʻaiʻuga o le misiona a Planck e ogatasi ma nisi o vaʻaiga o le faʻataʻitaʻiga faʻataʻamilosaga.

E ui lava o ia manatu ua leva ona i ai i aso anamua, o le faaupuga "Multiverse" e masani ona faʻaaogaina i aso nei na faia ia Tesema 1960 e Andy Nimmo, o le Sui Peresetene o le Scottish Chapter o le British Interplanetary Society. O le faaupuga sa fa'aoga sa'o ma sese mo le tele o tausaga. I le faaiuga o le 60s, na taʻua ai e le tusitala o talafatu faasaienisi Michael Moorcock o le aoina o lalolagi uma. Ina ua uma ona faitau se tasi o ana tala, physicist David Deutsch faʻaaogaina i lenei tulaga i lana galuega faasaienisi (e aofia ai le atinaʻeina o le quantum theory o le tele o lalolagi e Hugh Everett) e faʻatatau i le aofaʻi o atulaulau uma e mafai - e ese mai le faʻamatalaga muamua a Andy Nimmo. Ina ua uma ona lomia lenei galuega, na salalau atu le tala i isi saienitisi. O lea la o le "universe" o lona uiga o le lalolagi e tasi o loʻo pulea e nisi o tulafono, ma o le "tele" o se faʻaputuga faʻapitoa o atulaulau uma.

7. O le numera fa'ata'ita'i o atulaulau o lo'o iai i le vateatea.

I le atulaulau o lenei "quantum multiverse", e matua ese lava tulafono o le fisiki e mafai ona faagaoioia. Astrophysicists i le Iunivesite o Stanford i Kalefonia e mafai ona i ai 1010 iunivesete faapena, faatasi ai ma le mana o le 10 ua siitia i le mana o le 10, lea e siitia i le malosi o le 7 (7). Ma o lenei numera e le mafai ona tusia i le numera ona o le numera o zeros e sili atu i le numera o atoms i le vateatea vaʻaia, faʻatatau i le 1080.

Ose masini e pala

I le amataga o le 80s, o le mea e taʻua tau fa'atuputeleina o le lalolagi Alan Guth, American physicist, faʻapitoa i le matata o vaega elemene. Ina ia faʻamatalaina nisi o faʻafitauli faʻapitoa i le faʻataʻitaʻiga FLRW, na ia faʻalauiloaina se vaitaimi faʻaopoopo o le faʻalauteleina vave i totonu o le faʻataʻitaʻiga masani ina ua uma ona laasia le paepae o le Planck (10-33 sekone pe a uma le Big Bang). Guth i le 1979, aʻo galue i luga o faʻataʻitaʻiga e faʻamatalaina ai le amataga o le i ai o le atulaulau, na ia matauina se mea uiga ese - o se vacuum sese. E ese mai lo tatou malamalama i le vacuum i lena, mo se faataitaiga, e le o gaogao. Nai lo o lea, o se mea faitino, o se malosiaga malosi e mafai ona faamumuina ai le vateatea atoa.

Vaai faalemafaufau i se fasi sisi lapotopoto. Ia avea ma tatou vacuum sese i luma o le pa tele. E i ai le uiga ofoofogia o le mea tatou te taʻua o le "kalave faʻafefe." O se malosiaga e matua malosi lava e mafai ona faalautele atu se masini mai le telē o se atoma i le telē o se aniva i se vaega itiiti o le sekone. I le isi itu, e mafai ona pala e pei o mea leitio. A malepe se vaega o le vacuum, e tupu ai se fa'apupula fa'alautele, e pei o pu i le sisi Suiselani. I totonu o se puʻu-puʻu, e faia ai se vacuum sese - e matua vevela tele ma faʻapipiʻi meaʻai. Ona latou pa lea, o le Big Bang lea na faia ai lo tatou atulaulau.

O le mea taua na iloa e le fomaʻi Rusia-fanau Alexander Vilenkin i le amataga o le 80s e leai se avanoa e faʻatatau i le pala o loʻo fesiligia. Fai mai Vilenkin, “O nei pulumu ua vave ona faalautele atu, ae o le avanoa i lo latou va o loʻo faʻateleina faʻavavevave, ma maua ai le avanoa mo ni pulumu fou." O lona uiga O le taimi lava e amata ai le tau o le lalolagi, e le mafai lava ona taofia, ma o loʻo i ai i totonu o faʻataʻitaʻiga taʻitasi le mea mataʻutia mo le isi Big Bang. O lea la, o lo tatou vateatea atonu ua na o se tasi o le numera e le gata o atulaulau o loo tulai mai i taimi uma i se vacuum sese ua faateleina pea.. I se isi faaupuga, e mafai ona moni mafuie o le atulaulau.

I ni nai masina talu ai, na matauina ai e le ESA's Planck Space Telescope "i le pito o le atulaulau" ni togitogi malamalama lilo lea e talitonu nisi saienitisi e mafai. uiga o la tatou fegalegaleaiga ma se isi atulaulau. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le tala lea a Ranga-Ram Chari, o se tasi o tagata suʻesuʻe suʻesuʻe faʻamaumauga e sau mai le suʻesuʻega i le nofoaga tutotonu o Kalefonia. Na ia matauina ni vaega pupula uiga ese i le malamalama o le vanimonimo (CMB) na faafanua e le vaai mamao a le Planck. O le talitonuga o loʻo i ai se multiverse lea o loʻo faʻavavevave ai le faʻatupulaia o "bubbles" o atulaulau, faʻamalosia e le tau o le tamaoaiga. Afai e vavalalata le fatu fatu, ona oʻo lea i le amataga o lo latou faʻalauteleina, e mafai ona fegalegaleai, faʻataʻitaʻiga "fesoʻotaʻiga", o aʻafiaga e tatau ona tatou vaʻaia i faʻataʻitaʻiga o le faʻavevelaina o le microwave o le lalolagi muamua.

Ua manatu Chari na ia mauaina ia tulagavae. E ala i suʻesuʻega ma le faʻaeteete ma le umi, na ia maua ai itulagi i le CMB e 4500 taimi e sili atu le malamalama nai lo le faʻataʻitaʻiga o le faʻasalalauga i tua. O se tasi o faʻamatalaga talafeagai mo lenei sili atu o protons ma electrons o le faʻafesoʻotaʻi ma se isi atulaulau. Ioe, e le'i fa'amaonia lenei manatu. E faaeteete saienitisi.

E na o tulimanu

O le isi mea i luga o la matou polokalame o le asiasi atu i se ituaiga o avanoa avanoa, e tumu i manatu ma mafaufauga e uiga i le foafoaina o le Atulaulau, o le a avea ma manatu o le physicist iloga Peretania, mathematician ma le filosofia Roger Penrose. O le mea moni, e le o se quantum theory, ae o loʻo i ai nisi o ona elemene. Le igoa tonu o le talitonuga conformal cyclic cosmology () - o loʻo i ai vaega autu o le quantum. O nei mea e aofia ai conformal geometry, lea e galue faʻatasi ma le manatu o le tulimanu, teena le fesili o le mamao. O tafatolu tetele ma laiti e le mafai ona iloa i lenei faiga pe afai e tutusa o latou tulimanu i le va o itu. O laina sa'o e le iloa le eseesega ma lio.

I le fa-dimensional space-time a Einstein, e faaopoopo atu i itu e tolu, e iai foi le taimi. Conformal geometry e oʻo lava i le tuʻuina atu. Ma o lenei mea e fetaui lelei ma le quantum theory o le taimi ma le avanoa e mafai ona avea ma se faʻasesega o tatou lagona. O lea e na'o tatou tulimanu, po'o ni cones mama, i.e. luga o lo'o fa'asalalauina ai fa'avevela. O le saoasaoa o le malamalama e fuafua tonu foi, aua o loʻo tatou talanoa e uiga i photons. I le matematika, o lenei fa'atapula'a geometry e lava lea e fa'amatala ai le fisiki, se'i vagana ua fa'atatau i mea tetele. Ma o le Atulaulau ina ua mavae le Big Bang sa na o ni vaega malolosi o le malosi, o le mea moni o le radiation. Toeitiiti atoa le 100% o latou mamafa na liua i le malosi e tusa ai ma le fua faʻavae a Einstein E = mc².

O lea la, o le le amanaiaina o le tele, faatasi ai ma le fesoasoani a conformal geometry, e mafai ona tatou faʻaalia le faagasologa tonu o le foafoaina o le atulaulau ma e oʻo lava i se vaitaimi aʻo lumanaʻi lenei foafoaga. E tatau lava ona e amanaia le kalave e tupu i se tulaga o le entropy laʻititi, i.e. i se tulaga maualuga o le faatulagaga. Ona mou atu lea o foliga o le Big Bang, ma o le amataga o le Atulaulau e foliga mai o se tuaoi masani o se avanoa-taimi.

8. Va'aiga o se pu pa'epa'e fa'apea

Mai le pu i le pu, poʻo le Cosmic metabolism

O aʻoaʻoga faʻapitoa e vaʻai i le i ai o mea faʻapitoa, i.e. pu papa'e (8) o fa'afeagai fa'apea o pu uliuli. O le faafitauli muamua na taʻua i le amataga o le tusi a Fred Hoyle. O le talitonuga e faapea o se pu paʻepaʻe e tatau ona avea o se itulagi e tafe mai ai le malosi ma mea mai se mea e tasi. O suʻesuʻega muamua e leʻi faʻamaonia ai le i ai o pu paʻepaʻe, e ui lava o nisi tagata suʻesuʻe e talitonu o le faʻataʻitaʻiga o le tulaʻi mai o le atulaulau, o lona uiga, o le Big Bang, e mafai moni lava ona avea ma faʻataʻitaʻiga o se mea faʻapitoa.

I le faauigaga, o le pu paʻepaʻe e lafo i fafo mea e mitiia e le pu uliuli. Pau lava le tulaga o le faʻalatalata atu lea o pu uliuli ma paʻepaʻe i le tasi ma le isi ma fausia ai se alavai i le va. O le i ai o sea alavai na manatu i le amataga o le 1921. Sa faaigoa o le alalaupapa, ona faaigoa ai lea Alalaupapa Einstein-Rosen, na faaigoa i le au saienitisi na faia le faʻatusatusaga o le matematika o loʻo faʻamatalaina ai lenei mea faʻapitoa. I tausaga mulimuli ane sa ta'ua ai lua anufe, e iloa i le Igilisi i le igoa sili atu ona uiga ese "wormhole".

Ina ua maeʻa le mauaina o quasars, na fautua mai o le faʻamalosi malosi o le malosi e fesoʻotaʻi ma nei mea e mafai ona mafua mai i se pu paʻepaʻe. E ui lava i le tele o iloiloga faʻapitoa, o le tele o tagata suʻesuʻe fetu e leʻi manatu mamafa i lenei manatu. O le faʻaletonu autu o faʻataʻitaʻiga paʻepaʻe uma ua atiaʻe i le taimi nei o le tatau lea ona i ai se ituaiga o faʻavaeina o loʻo siomia ai i latou. malosi tele kalave malosi. O faʻatusatusaga o loʻo faʻaalia ai pe a pa'ū se mea i totonu o se pu paʻepaʻe, e tatau ona maua se faʻamalolo malosi o le malosi.

Ae ui i lea, o faʻatusatusaga faʻapitoa a saienitisi fai mai e tusa lava pe iai ni pu paʻepaʻe, ma o le mea lea o ni anufe, o le a matua le mautu. O le mea moni, o le a le mafai ona sao atu mea i totonu o lenei "wormhole", aua e vave ona malepelepe. Ma e tusa lava pe mafai ona ulu atu le tino i se isi atulaulau tutusa, o le a ulu atu i ai i foliga o ni vaega, atonu, e mafai ona avea ma meafaitino mo se lalolagi fou, ese. O nisi saienitisi e finau foi o le Big Bang, lea na tatau ona fanauina ai lo tatou atulaulau, o le taunuuga tonu lea o le mauaina o se pu paʻepaʻe.

quantum holograms

E ofoina atu le tele o mea faʻapitoa i aʻoaʻoga ma manatu. le quantum physics. Talu mai lona amataga, ua maua ai le tele o isi faauigaga i le mea ua taʻua o Copenhagen School. Manatu e uiga i se pailate galu po o le gaogao e avea o se malosi malosi-faamatalaga matrix o mea moni, faataatia ese i le tele o tausaga ua mavae, galue i luga o le pito i tua o le faasaienisi, ma o nisi taimi e oo lava i tua atu o ona tuaoi. Ae ui i lea, i taimi lata mai ua latou maua le tele o le malosi.

Mo se faʻataʻitaʻiga, e te fausia isi faʻataʻitaʻiga mo le atinaʻeina o le Atulaulau, faʻapea o se fesuiaiga o le saoasaoa o le malamalama, le taua o le tumau a Planck, poʻo le fatuina o fesuiaiga i luga o le autu o le kalave. O le tulafono o le kalave lautele o loʻo faʻafouina, mo se faʻataʻitaʻiga, i masalosaloga e le aoga le faʻatusatusaga a Newton i mamao mamao, ma o le numera o fua e tatau ona faʻalagolago i le tele o loʻo i ai nei o le atulaulau (ma faʻateleina i lona tuputupu aʻe). O le taimi e fa'afitia e le mea moni i nisi manatu, ma le tele o avanoa i isi.

O mea sili ona lauiloa quantum isi Manatu na saunia e David Bohm (9). O lona manatu e faapea o le tulaga o se faiga faaletino e faalagolago i luga o le galu o loo tuuina atu i le avanoa faatulagaina o le faiga, ma o le faiga lava ia i soo se taimi o loo i ai i se tasi o fetuunaiga talafeagai (o tulaga o vaega uma i le faiga po o. tulaga o fanua faaletino uma). O le manatu mulimuli e le o iai i le faʻamatalaga masani o le quantum mechanics, lea e manatu e oʻo i le taimi o le fuaina, o le tulaga o le faiga e tuʻuina atu naʻo le galu, lea e tau atu i se faʻalavelave (o le mea e taʻua o le Schrödinger's cat paradox). . O le fa'aleleia o le fa'atulagaina o faiga e fa'alagolago i le galu e ala i le mea e ta'ua o le galu pailate equation. O le aʻoaʻoga na fausia e Louis de Broglie ona toe maua lea ma faʻaleleia e Bohm. O le a'oa'oga de Broglie-Bohm e sa'o lava e le fa'alotoifale ona o le fa'atusa o galu pailate o lo'o fa'aalia ai o le saoasaoa o vaega ta'itasi e fa'alagolago pea i le tulaga o vaega uma i le atulaulau. Talu ai o isi tulafono o le fisiki o lo'o iloa e fa'apitonu'u, ma o feso'ota'iga e le fa'alotoifale tu'ufa'atasia ma feso'ota'iga e ta'ita'ia ai fa'alavelave fa'afuase'i, e to'atele fo'i foma'i e le taliaina lenei mea.

10. Avanoa hologram

I le 1970, na faʻaalia ai e Bohm le mamao vaaiga o le atulaulau-hologram (10), e tusa ai, e pei o se hologram, o vaega taʻitasi o loʻo iai faʻamatalaga e uiga i le atoaga. E tusa ai ma lenei manatu, o le gaogao e le gata o se faatanoa o le malosi, ae o se faiga faʻamatalaga faigata tele o loʻo i ai se faʻamaumauga holographic o le lalolagi.

I le 1998, Harold Puthoff, faʻatasi ma Bernard Heisch ma Alphonse Rueda, faʻafeiloaʻi se tauva i quantum electrodynamics - stochastic electrodynamics (SED). O le gaogao i totonu o lenei manatu o se faatanoa o le malosi faʻalavelave e faʻatupuina ai mea faʻapitoa e faʻaalia pea ma mou atu. Latou te fetoʻai ma vaega moni, toe faʻafoʻi le malosi ia i latou, lea e mafua ai suiga faifaipea i lo latou tulaga ma le malosi, lea e manatu o le quantum le mautonu.

O le faʻamatalaga o le galu na faʻatulagaina i tua i le 1957 e le Everett ua uma ona taʻua. I lenei faʻamatalaga, e talafeagai le tautala i ai le setete vector mo le atulaulau atoa. O lenei vete e le pa'u lava, o le mea moni e tumau pea le mautinoa. Ae peitai, e le o le mea moni lea e masani ona tatou mafaufau i ai, ae o se tuufaatasiga o le tele o lalolagi. O le vector a le setete ua malepe i se seti o setete e fai ma sui o atulaulau e le mafai ona vaʻaia, faatasi ai ma lalolagi taʻitasi e iai se fua faʻapitoa ma tulafono faʻafuainumera.

O manatu autu i le amataga o lenei faʻamatalaga e faʻapea:

  • manatu e uiga i le natura o le matematika o le lalolagi - o le lalolagi moni poʻo soʻo se vaega tuʻufua e mafai ona faʻatusalia e se seti o mea faʻa-matematika;
  • manatu e uiga i le pala o le lalolagi - e mafai ona manatu le lalolagi o se faiga faʻaopoopo mea faigaluega.

E tatau ona faʻaopoopoina o le igoa "quantum" na faʻaalia mo sina taimi i New Age tusitusiga ma faʻaonaponei faʻaonaponei.. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le fomaʻi taʻutaʻua Deepak Chopra (11) na faʻalauiloaina se manatu na ia taʻua o le quantum healing, ma fautua mai pe a lava le malosi o le mafaufau, e mafai ona tatou togafitia faʻamaʻi uma.

E tusa ai ma le saunoaga a Chopra, o lenei faaiuga loloto e mafai ona maua mai le quantum physics, lea na ia fai mai ua faaalia ai o le lalolagi faaletino, e aofia ai ma o tatou tino, o le tali a le tagata matau. Tatou te fatuina o tatou tino i le auala lava e tasi tatou te fatuina ai le poto masani o lo tatou lalolagi. Na taʻua foʻi e Chopra e faapea, "o talitonuga, mafaufauga, ma lagona e faaosofia ai le ola i sela uma" ma "o le lalolagi o loo tatou ola ai, e aofia ai le poto masani o o tatou tino, e fuafua atoatoa i le auala tatou te iloa ai." O le maʻi ma le matua ua na o se faafoliga. E ala i le malosi tele o le malamalama, e mafai ona tatou ausia le mea ua taʻua e Chopra "tino talavou e faavavau, mafaufau talavou e faavavau."

Ae ui i lea, e leai lava se finauga maumaututu poʻo se faʻamaoniga e faʻapea o quantum mechanics o loʻo faia se sao tutotonu i le malamalama o le tagata poʻo le tuʻuina atu tuusaʻo, fesoʻotaʻiga atoa i le atulaulau atoa. O le fisiki fa'aonaponei, e aofia ai le quantum mechanics, o lo'o tumau atoatoa meafaitino ma fa'aitiitiga, ma i le taimi lava e tasi e fetaui ma su'esu'ega fa'asaienisi uma.

Faaopoopo i ai se faamatalaga